ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ 40 ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ
Εκτελέσθηκαν περήφανοι για την Ελλάδα
Δημοσίευση: 27 Μαϊ 2017 16:16
Τους σαράντα εκτελεσθέντες, στις 8 Μαρτίου 1944 από τις δυνάμεις φασιστικής κατοχής πατριώτες τίμησε χθες ο Δήμος Λαρισαίων, με εκδηλώσεις μνήμης στο «Αντιαεροπορικό» αλλά και στις πλατείες Εθνικής Αντίστασης και Δ. Τσάτσου, όπου βρίσκονται οι προτομές των Γιάννη Πατέρα και Δήμητρας Τσάτσου, αντίστοιχα.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του «Αντιαεροπορικού» ενώ στα γεγονότα της εποχής αναφέρθηκε με ομιλία του ο πρόεδρος του ΔΩΛ και δημοτικός σύμβουλος Νικ. Καλτσάς, για να τονίσει μεταξύ άλλων πως «τη νύχτα της 22ας προς 23η Φεβρουαρίου του 1944 το Μηχανικό του Ολύμπου πετυχαίνει μεταξύ Τεμπών και Πυργετού να ανατινάξει αμαξοστοιχία που μετέφερε χίλιους περίπου Γερμανούς, αξιωματικούς των Eς - Eς, το επιτελείο και τη Διοίκηση μιας ολόκληρης μεραρχίας. Οι Έλληνες πατριώτες με αρχηγό τον Βρατσάνο, πραγματοποίησαν ένα από τα μεγαλύτερα σαμποτάζ στην κατεχόμενη Ευρώπη».
«Οι Γερμανοί ως αντίποινα διέταξαν “συμφώνως με τους στρατιωτικούς νόμους την δια τουφεκισμού εκτέλεσιν 100 προσώπων ευρισκομένων υπό κράτησιν παρά των γερμανικών στρατών, άτινα είχαν σχέση με τας τρομοκρατικάς ομάδας της περιοχής…”».
«Ανάμεσα σε αυτούς που θα εκτελούνταν συμπεριλαμβάνονταν και σημαντικά στελέχη της Αντίστασης στη Λάρισα και την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, όπως ο Γιάννης Πατέρας, η ΕΠΟΝίτισσα Δήμητρα Τσάτσου, ο Θέος Ράπτης και πολλοί άλλοι. Οι Λαρισαίοι πληροφορούνται πως το πρωινό της 8ης Μαρτίου του ΄44 οι Ναζί θα εκτελούσαν στο ύψωμα (μαγούλα) του αντιαεροπορικού 40 πατριώτες, 35 άνδρες και 5 γυναίκες.
Ο τότε νομάρχης Λάρισας Γιάννης Γκότσης, που υποχρεώθηκε να παραστεί στην εκτέλεση, γράφει στο βιβλίο του “Φλόγες στον Όλυμπο”, “…. ήταν βράδυ από εκείνα τα χειμωνιάτικα της Λάρισας που οι δρόμοι ήταν έρημοι και όλα γύρω νεκρωμένα. Με ειδοποιούν από την Κομαντατούρ ότι νωρίς το πρωί θα περνούσαν να με πάρουν, να πάμε κάπου… Με το αυτοκίνητο πήραμε το δρόμο προς την Αγιά, τον δρόμο που οδηγούσε στο στρατόπεδο. Ο τόπος του θυσιαστηρίου ήταν τυλιγμένος στην πρωινή ομίχλη”».
«Έφτασε το πρώτο καμιόνι με τους μελλοθάνατους. Είναι πέντε. Όλες γυναίκες. Πρώτη κατεβαίνει η Δήμητρα Τσάτσου, απόλυτα ήρεμη. Δίνει το χέρι στη Σουλτούκη που ακολουθούσε αλλά αδυνατούσε να στηριχθεί στα πόδια της, τσακισμένη από το ξύλο, καθώς επί τρεις ημέρες την έδερναν αλύπητα, προσπαθώντας να την κάνουν να ομολογήσει… Και οι πέντε γυναίκες δέχθηκαν υπερήφανες και αγέρωχες το θάνατο.
Ακολούθησαν οι 35 άνδρες, ανάμεσά τους ο γυμνασιάρχης Μπακόπουλος και ο μικρός Τσαπραλής με το μαθητικό πηλίκιο… Ούτε αυτόν ο θάνατος τον τρομάζει… στέκει όρθιος με μια γαλήνια έκφραση στο παιδικό του πρόσωπο….». Από την τελευταία ομάδα κατεβαίνει πρώτος ο γυμναστής από τη Λάρισα, ο Ι. Πατέρας, χαμογελώντας σαν να μπαίνει σε στίβο για άθλημα. Φωνάζει πρώτα στους Γερμανούς: “Εμείς πεθαίνουμε περήφανοι για την Ελλάδα” και αμέσως μετά απευθύνεται προς τους συντρόφους του: “Εμπρός παιδιά ας φωνάξουμε όλοι… Ζήτω η Ελλάδα…” και η ζητωκραυγή πνίγεται στην ομοβροντία των όπλων.
«Αυτοί που εκτελέστηκαν εδώ και όλοι οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης δείχνουν τον δρόμο. Αυτόν της ανυποχώρητης στάσης μπροστά στην κοινωνική αδικία, τη βαρβαρότητα, τον φασισμό. Σήμερα που ο ελληνικός λαός, η κοινωνία μας βρίσκονται αντιμέτωποι με τα σκληρά μνημόνια και με όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν για την ικανοποίηση των αναγκών τους: Καλούμαστε να αφουγκραστούμε το μήνυμα που μας έδωσαν οι πατριώτες και ν' αντλήσουμε θάρρος από την αυτοθυσία τους» κατέληξε ο κ. Καλτσάς.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο εκπρόσωπος Αναπήρων και Θυμάτων Εθν. Αντίστασης 1941 – ’44 Θαν. Ριζάκης και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Συνταξιούχων Λαρισαίων Σιδηροδρομικών Γιάννης Πολυμέρου μνημονεύοντας, όπως τόνισε, «με βαθύτατο σεβασμό και συντριβή τα ονόματα των συναδέλφων που έπεσαν για την ελευθερία και την πατρίδα: Γιαννόπουλος Αναστάσιος ή Τάσος - Παπαγεωργίου Γεώργιος - Σταυρόπουλος Σωτήριος - Στεργιάδης Μενέλαος - Στυλιάρας ή Στυλάρας Νικόλαος».
Στην εκδήλωση, που ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων και προσκλητήριο νεκρών, μεταξύ άλλων παρευρέθηκαν ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ Νίκ. Παπαδόπουλος, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρισας Δημ. Τάχος, ο αντιπεριφερειάρχης Θαν. Παιδής, ο αντιδήμαρχος Λάρισας Γ. Σούλτης, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Μ. Μαγρίζος, η ΕΠΟΝίτισσα Μερ. Μαλαμίτση, εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων, της 1ης Στρατιάς, της ΕΛ.ΑΣ. και της Πυροσβεστικής, ενώ, τέλος, στεφάνι εκ μέρους των συγγενών των θυμάτων κατέθεσε ο Σωτ. Κολλάτος.
Στην τελετή που ακολούθησε στην προτομή του Γιάννη Πατέρα στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης, στεφάνι κατέθεσε ο αντιδήμαρχος Γ. Σούλτης, ενώ στην προτομή της Δήμητρας Τσάτσου στην ομώνυμη πλατεία, στεφάνι κατέθεσε η οικογένεια Γιάννη Τσάτσου.
