Στο τελευταίο ...βαγόνι της Ευρώπης ο ΟΣΕ!
Του Δημήτρη Χατζηευθυμίου
Είναι δεδηλωμένη, αν όχι και γνωστή, η αγάπη του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη για το σιδηρόδρομο. Δεν μπορούμε να πούμε, όμως, το ίδιο και για την κυβέρνησή του, όπως και για όλες τις προηγούμενες, αφού ο ελληνικός σιδηρόδρομος, παρά τα όποια βήματα εκσυγχρονισμού και βελτίωσης υποδομών και υπηρεσιών του, βρίσκεται τουλάχιστον δύο δεκαετίες πίσω από εκείνους των περισσοτέρων χώρων της Ε.Ε. Αν μάλιστα επιχειρήσει κανείς τη σύγκριση με σιδηροδρομικά προηγμένες χώρες, όπως η Γαλλία, η Δανία κ.ά. τότε θα πρέπει να μιλήσουμε για πραγματικό χάσμα. Ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας παρακολουθούσε ασθμαίνοντας, όλα τα προηγούμενα χρόνια, την ανάπτυξη των ευρωπαïκών συναδέλφων του, μένοντας πάντα ...στο τελευταίο βαγόνι, πίσω ακόμη και από χώρες του ανατολικού μπλοκ, όπως η Ουγγαρία και η (τότε) Γιουγκοσλαβία. Μόνο την τελευταία δεκαετία άρχισαν να γίνονται κάποια βήματα (αργά και πολυδάπανα ως συνήθως στη χώρα μας), για να ...πάρει μπροστά το τρένο του ΟΣΕ. Ο κ. Σημίτης, με αφορμή τη σημερινή σιδηροδρομική επίσκεψή του στη Λάρισα, θα πει, βέβαια, ότι στον ΟΣΕ γίνεται ένα πρωτόγνωρο επενδυτικό έργο τα τελευταία χρόνια για να επισημάνει ότι το 2008 θα έχουμε -ίσως- επιτύχει και τη λεγόμενη σιδηροδρομική σύγκλιση με τη Ε.Ε., καθώς σε 4 χρόνια (τότε τουλάχιστον λέει το χρονοδιάγραμμα) η διαδρομή Αθηνών-Θεσσαλονίκης θα γίνεται σε 3 ώρες και 50 λεπτά, με τρένα υψηλών ταχυτήτων που θα κινούνται έως και 200 χλμ/ώρα. Ο χρόνος αυτός επιτρέπει στο σιδηρόδρομο να γίνει ανταγωνιστικός ακόμη και με το αεροπλάνο... Βεβαίως, όπως συμβαίνει συνήθως, ο πρωθυπουργός δε θα δει το πραγματικό πρόσωπο των ελληνικών σιδηροδρόμων. Κι αυτό γιατί, πίσω από τα έργα εξωραïσμού του κεντρικού σταθμού της Λάρισας, πίσω από τις παρεμβάσεις και τα πασαλείμματα, υπάρχει ένα απηρχαιωμένο και κακοσυντηρημένο δίκτυο, ένας φθίνων οργανισμός, με ένα κακά αμειβόμενο και παραμελημένο προσωπικό. Το γεγονός ότι οι Έλληνες, περισσότερο από τους Γάλλους, τους Ιταλούς και τους Φινλανδούς, δηλώνουν ικανοποιημένοι από τον ελληνικό σιδηρόδρομο, ακούγεται απίστευτο, τουλάχιστον για όσους έχουν ταξιδέψει με τρένο στη γηραιά ήπειρο.
ΔΥΟ ΟΨΕΙΣ
Αν ο πρωθυπουργός και τα κυβερνητικά στελέχη ήθελαν να έχουν επαφή με το πραγματικό πρόσωπο του ΟΣΕ, τότε θα συνιστούσαμε να μεταβούν μέχρι το Μηχανοστάσιο της Λάρισας, ή να μιλήσουν με τεχνίτες και μηχανοδηγούς... Η αλήθεια είναι ότι οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι παρουσιάζουν σήμερα δύο όψεις: Η μία -αυτή που θα δείξουν στον κ. Σημίτη- είναι αυτή των γρήγορων και - συνήθως- ακριβών στα δρομολόγια τρένων, με τα αναπαυτικά και άνετα καθίσματα, τα καθαρά βαγόνια και τις παρεχόμενες έξτρα υπηρεσίες (από παροχή καφέ και φαγητού μέχρι εφημερίδων και δυνατότητας χρήσης φορητού υπολογιστή), που έχουν κάνει πραγματική απόλαυση ένα ταξίδι με «ιντερσίτι». Όταν τουλάχιστον δε συμβαίνουν απρόοπτα... Η άλλη είναι εκείνη των συσσωρευμένων προβλημάτων και αδιεξόδων που έχουν απαξιώσει όχι μόνο τον ΟΣΕ αλλά και το επάγγελμα του σιδηροδρομικού, για την οποία ασφαλώς δε θα ενημερωθεί ο κ. Σημίτης. Θα μπορούσε κάποιος να πει: Εμένα με ενδιαφέρει να κάνω ένα άνετο και γρήγορο ταξίδι και να φτάνω στην ώρα μου. Σύμφωνοι. Ωστόσο δεν μπορεί κανείς να είναι ανεκτός και αδιάφορος με ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια των σιδηροδρόμων αλλά και τον εκσυγχρονισμό ενός συγκοινωνιακού και μεταφορικού φορέα, που αποτελεί περιουσία του ελληνικού λαού.
ΤΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΥΛΙΚΟ
Καθώς, λοιπόν, ο κ. Σημίτης θα απολαμβάνει το βορειοελλαδίτικο και θεσσαλικό τοπίο, από την πρώτη θέση της κινούμενης με 160 χλμ/ώρα ειδικής αμαξοστοιχίας, ας ζητήσει να πληροφορηθεί για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το τροχαίο υλικό του Οργανισμού. Θα του έλεγαν, λοιπόν, οι άνθρωποι του ΟΣΕ ότι:
-οι συρμοί κινούνται πολύ κοντά στα όρια ασφαλείας, καθώς σημαντικό τμήμα του τροχαίου υλικού έχει κλείσει τον κύκλο ζωής του, στον οποίο οι αρμόδιοι δίδουν παρατάσεις, προκειμένου να καλύψουν τα κενά από τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις, στην αποδιοργάνωση των τμημάτων συντήρησης, ακόμη δε και στην αστοχία των προμηθειών. Ιδού μερικά παραδείγματα: Η έλλειψη κινητήριων βαγονιών (μηχανών) έχει οδηγήσει τον ΟΣΕ στην ενοικίαση από τη Βουλγαρία (!), προκειμένου να γίνουν δρομολόγια εμπορικών αμαξοστοιχιών με Βούλγαρους, μάλιστα, μηχανοδηγούς. Η προμήθεια Ελβετικών «Railbus» για τις ανάγκες του προαστιακού σιδηροδρόμου (συνδέσεις της Αθήνας με Χαλκίδα, Λουτράκι, Κόρινθο), πάσχει στον τομέα της κίνησης (έχουν τρία φορεία με ένα μόνο κινητήριο, με αποτέλεσμα να ολισθαίνουν), γεγονός που έχει ως συνέπεια να μην μπορούν να αναπτύξουν τις επιθυμητές ταχύτητες και έτσι να μη «βγαίνουν» τα δρομολόγια. Σημειώνεται ότι μία από αυτές τις μηχανές θα χρησιμοποιηθεί στον άξονα Λάρισας-Καλαμπάκας προκειμένου να αντικαταστήσει παλαιότερη, η οποία αποσύρεται διότι –άκουσον-άκουσον- δεν ανοίγουν οι θύρες στους σταθμούς, διότι «βρίσκουν» στα ψηλά κρηπιδώματα!
ΒΑΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
-ο ΟΣΕ είναι το μεγάλο «θύμα» της επαχθούς, όπως αποδεικνύεται, ιδιωτικοποίησης των Ναυπηγείων Σαραμαγκά, αφού είναι άγνωστο –και αβέβαιο;- πότε θα εκτελεστεί η παραγγελία των αυτοκινητάμαξων και των συρμών, που έπρεπε ήδη να έχουν παραδοθεί. Ο ΟΣΕ έχει μείνει πια από βαγόνια, γι' αυτό και χρησιμοποιείται υλικό που θα έπρεπε να έχει αποσυρθεί ή το κοινό ταξιδεύει σε ορισμένα τρένα, μάλλον σαν ...εμπόρευμα παρά ως επιβάτης. Αλλά σε τέτοια αμαξοστοιχία ο πρωθυπουργός δεν πρόκειται να ανέβει.
-οι σταθμοί από τους οποίους θα διέλθει, όπως του Αιγινίου, του Λιτοχώρου και του Ευαγγελισμού, μόνο σήμερα ενδέχεται να έχουν κόσμο, αφού ουσιαστικά δε λειτουργούν! Αποτελούν σταθμούς-μνημεία διαφθοράς της αμαρτωλής ΕΡΓΟΣΕ, η οποία, δαπάνησε αρκετά εκατομμύρια ευρώ για να παραδώσει –και μάλιστα με καθυστέρηση- αχρείαστο έργο. Στον Ευαγγελισμό, επί παραδείγματι, δημιουργήθηκε ένα ολόκληρο συγκρότημα, ενώ δεν πρόκειται για σταθμό αλλά για απλή στάση. Στον ΟΣΕ, πάντως, μιλούν για «μεγάλο φαγοπότι», κακό προγραμματισμό και τεράστια σπατάλη.
ΜΗΧΑΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
-στον τομέα της συντήρησης παρατηρούνται τα μεγαλύτερα προβλήματα. Όλες οι μηχανές τύπου «Man» (σ.σ: πρόκειται για τα «ιντερσίτι»), συντηρούνται και επισκευάζονται μόνον όταν παθαίνουν βλάβες. Οι συνθήκες λειτουργίας και εργασίας στα Μηχανοστάσια του ΟΣΕ δεν έχουν αλλάξει από τη δεκαετία ...του '50, η προμήθεια ανταλλακτικών γίνεται από το ελεύθερο εμπόριο, τα εργαλεία είναι ανύπαρκτα, όταν βρέχει δε γίνονται εργασίες, ενώ δεν εκπαιδεύεται προσωπικό στο νέο τροχαίο υλικό που παραλαμβάνει ο ΟΣΕ. Παράλληλα, οι ομάδες που εργάζονταν στη συντήρηση της γραμμής ουσιαστικά έχουν καταργηθεί και το έργο έχει ανατεθεί σε ιδιώτες εργολάβους, με ελάχιστη έως ανύπαρκτη πείρα. Δεν είναι, λοιπόν, ούτε τυχαία, ούτε χωρίς εξήγηση η αύξηση των ατυχημάτων και κυρίως των εκτροχιασμών. Όπως έλεγαν στην «ΕτΔ» το μέλος του προεδρείου του «Λαρισαïκού» κ. Ευάγγ. Παπακυρίτσης και ο συνάδελφός του και μέλος του ΔΣ του Εργατικού Κέντρου Λάρισας κ. Κων. Ριζούλης «ο ΟΣΕ λειτουργεί στα όριά του, τα τρένα –κυρίως τα «ιντερσίτι», κυριολεκτικά ...«ξεπατώνονται», οι συντηρήσεις είναι πλημμελείς και συχνά από άσχετους...»
ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ
Την ίδια στιγμή από το τρένο του ΟΣΕ κατεβαίνουν διαρκώς και οι άνθρωποί του. Το προσωπικό έχει μειωθεί στους 9.500 από τις 15.000, που ήταν πριν μερικά χρόνια. Αριθμός που υπολείπεται κατά 1.000 άτομα του νέου οργανογράμματος του Οργανισμού (!). Παράλληλα, στο προσωπικό ασκούνται πιέσεις, τίθενται διλήμματα και γίνονται εκβιασμοί, με αποτέλεσμα πολλοί να έχουν οδηγηθεί σε εθελούσια ή υποχρεωτική μετάταξη, ενώ όσοι μένουν έχουν να αντιμετωπίσουν τους σχεδόν παγωμένους μισθούς (για έναν εργαζόμενο με 25 χρόνια προϋπηρεσία, ο μέσος όρος του μισθού του είναι τα 1.000 ευρώ, ενώ η αύξηση που έλαβε με βάση την τελευταία σύμβαση θα του δώσει επιπλέον 50 ευρώ σε 4 δόσεις!) και την επιδείνωση της ασφαλιστικής-συνταξιοδοτικής τους θέσης, με τη μεταγωγή τους από το ΤΑΠ-ΟΣΕ στο ΙΚΑ και την υπαγωγή τους σε ένα μικτό σύστημα δημόσιας και ιδιωτικής ασφάλισης. Τέλος, πέρα από τα μεγαλεπήβολα σχέδια για την ολοκλήρωση των υποδομών (διπλή γραμμή και εξηλεκτρισμός σε όλο το δίκτυο) και τις, μάλλον, βερμπαλιστικές αναφορές για τις πολυθρύλητες πια σιδηροδρομικές συνδέσεις Ηγουμενίτσας-Καλαμπάκας και Ηγουμενίτσας-Καλαμάτας, υπάρχει η σημερινή πραγματικότητα, όπως είναι το δίκτυο της Πελοποννήσου, όπου διαδρομές που το αυτοκίνητο κάνει σε 3 ώρες, ο σιδηρόδρομος χρειάζεται 6. Αυτή είναι η κατάσταση στον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδας, την οποία, δυστυχώς, θα αποκρύψουν από τον κ. Σημίτη...
Φυσικό αέριο στο Σταθμό ΟΣΕ...
Με το δίκτυο του φυσικού αερίου συνδέθηκε χθες ο σιδηροδρομικός σταθμός της Λάρισας, τον οποίο σήμερα θα επισκεφθεί ο πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης. Στην τελετή υπογραφής της σχετικής σύμβασης από μέρους του ΟΣΕ παρίστατο ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ κ. Κ. Γιαννακός, ενώ εκ μέρους της ΕΠΑ Θεσσαλίας, ο γενικός διευθυντής της κ. Ουμπέρτο Ρένι, ο αντιπρόεδρος Κ. Αργυρακούλης, το μέλος της διοίκησης της ΕΔΑ Ν. Καραγιάννης και ο διευθυντής πωλήσεων και εμπορίου κ. Λεων. Μπακούρας.
Δ. ΧΑΤΖΗΕΥΘΥΜΙΟΥ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 12/01/2004
